Edgar Alan Po – Anabel Li

Ljubavna pesma Anabel Li je po sadržini, obrađenim motivima, osećanjima i raspoloženjima – balada. U pesmi se prožimaju epske i lirske osobenosti. U osnovi lirske priče je motiv “umrle drage”, koji ima drugu istoriju.

Motiv “umrle drage” ima mitološko poreklo – priča o čuvenom starogrčkom pevaču Orfeju koga je snažno pogodila smrt mlade žene pa pokušava da je vrati na ovaj svet, u život. Ovaj motiv je stalno prisutan u svim književnostima kao orfejevski motiv, motiv “umrle drage”, motiv Lenore. U srpskoj poeziji je ovaj motiv obradio Vladislav Petković Dis u pesmi Možda spava.

Anabel Li analiza pesme – struktura lirske priče

Pesma Anabel Li je ispevana u šest strofa različite strukutre, koje su združene u tri para. Anabel Li analiza pesme sastoji se od tri sadržinsko-smisaone celine.

1 – 2. Uvod: istorija rađanja ljubavi.

3 – 4. Smrt Anabel Li:

• “Vjetar iz oblaka skrši poput cvijeta”

(blagi iskaz o smrti – cvet, nežnost, skršeno)

• “Vjetri i ubiju moju Anabel Li”

(jači iskaz o smrti, konačnost smrti).

5 – 6. Sjedinjenost duša u smrti:

“Duše ne mogu rastaviti: dušu mi

Od duše lijepe Anabel Li”;

“život” sa umrlom dragom:

“I tako noću za noći ja sjedim;

I dragu, moju ljubav i moj život gledim,

Tamo u grobnicama na valu,

U njenom grobu na zvučnom žalu”.

Dopunski motiv koji sadrži Anabel Li pesma je “neviđena lepota”, odnosno zla kob prevelike lepote i prevelike ljubavi: izuzetna lepota nije svojstvena ljudskom biću, ona je nadzemaljska i zato je kobna – donosi nesreću.

Pisac: Edgar Alan Po

Književni rod: poezija

Književna vrsta: lirska priča

Vreme radnje: 19. vek

Mesto radnje: neodređeno

Tema: Elegična balada koja govori o “umrloj dragoj” i večnoj ljubavi između Anabel Li i lirskog subjekta

Lirska priča – Anabel Li pesma

Lirska priča o ljubavi lirskog subjekta i Anabel Li započinje i teče u stilu bajke – vreme, prostor, akteri. Vreme označava davnu prošlost, ali neomeđenu i neodređenu (“Prije mnogo, i mnogo ljeta”); prostor je blago naznačen u geografskom smislu, ali nije imenovan i konkretizovan (“u kraljevstvu na obali”); junaci su konkretizovani.

Najpre, Anabel Li (“Življaše djeva znana sred svijeta/Pod imenom Anabel Li”) a potom i lirski subjekt (“da me voli”); egzistencijalna situacija je jasno određena (“i življaše sred brige i radosnih sjeta/Da me voli i da se volimo mi”).

Anabel Li pesma ima dva ključna momenta u ovoj strofi: prvo, Anabel Li je bila “znana sred svijeta”, njena je lepota bila na glasu – retka, čuvena. Drugo, živela je običnim životom ispunjena brigama i radostima, ali srećna što voli i što je ljubav uzajamna.

Druga strofa sadrži još neke momente koji dopunjuju sliku o ljubavi dvoje mladih. Njihova ljubav javila se još u detinjstvu, to je bila ljubav veća “od ljubavi svete”, takva ljubav izazvala je zavist svih anđela.

Ovde je prostor dobio konkretnije obrise: “U kraljevstvu, što plaču valovi” – ovaj će se iskaz dva puta ponoviti u drugoj sadržinskoj celini (3. i 4. strofa), jednom doslovno, drugi put malo izmenjen: “U kraljevstvu, što ga more mi”. Time je ambijent u kome obitavaju zaljubljeni dobio puno određenje: to ga je primorski kraj, valovi ispiraju (“plaču”) odnosno umivaju (“mi”) obalu, to je ambijent u kome se rađaju snažne ljubavi.

Edgar Alan Po Anabel Li analiza pesme

Kada je u pitanju Edgar Alan Po Anabel Li analiza pesme u drugoj sadržinskoj celini, odnosno trećoj i četvrtoj strofi, još jednom ističe vreme i mesto dešavanja. Ali, u njenom središtu je ono što se dogodilo Anabel Li – smrt.

I tako prije ljeta i ljeta

U kraljevstvu, što plaču valovi,

Vjetar iz obala skrši poput cvijeta

Moju lijepu Anabel Li,

I tako njoj brata žalost dopa,

Da je ponese daleko od mene,

Da je u kamenom grobu zakopa,

Što ječi od umorne pene.

Upotreljeni glagol skrši ukazuje na nežnost i krhkost (“poput cvijeta”) Anabel Li, ali je istovremeno i blaži izraz za smrt. Edgar Alan Po ukazuje da je ono što se dešava lepoj Anabel Li posledica zavisti anđela “na ljubavi” dvoje mladih: tolika ljubav nije primerena ljudskom biću. Anđeli su, iako to nije izrečeno, zavidni i lepoti Anabel Li (“znana srijed sveta”).

Tako su se stekle dve stvari nesvojstvene zemaljskom biću. Prevelika lepota i prevelika ljubav (“veća od ljubavi svete” – obe su kobne po Anabel Li i ona umire. Međutim, kob prevelike lepote prati Anabel Li i u smrti:

Anđeli nesrećni i u raju

Zaviđahu njoj i meni

I, zato (svi ljudi znaju

U kraljevstvu, što ga more mi)

U noći iz magle zaduhaju

Vjetri i ubiju moju Anabel Li.

Smrt Anabel Li analiza

Zavist anđela nije prestala smrću Anabel Li. Čak i u raju, jer je ona svojim moralnim kvalitetima zaslužila raj, anđelima smetaju Anabelina prevelika lepota i njena ljubav prema lirskom subjektu. Edgar Alan Po svojom pesmom ostvaruje da smrt Anabel Li analiza opiše kao snažnu i neugasivu ljubav, koju čak ni njena smrt nije mogla da poremeti. Naprotiv, još jednom je potvrđeno da je ova ljubav jača od anđeoske i nebeske.

Edgar Alan Po Anabel Li – snaga ljubavi i postojanosti

Treća sadržinsko-smisaona celina pesme Edgar Alan Po Anabel Li posvećena je snazi ljubavi, njenoj postojanosti i trajanju kroz večnost. Iako su anđeli “stariji no mi” i “umniji no mi” (kao zemaljska i smrtna bića), “naša je ljubav jača od one njih” (od njihove) jer ništa – ni anđeli vasione, ni morske sile – “Duše ne mogu rastaviti: dušu mi/Od duše lijepe Anabele Li”.

Slika iz poslednje strofe balade upravo kazuje o prirodi ljubavi lirskog subjekta i Anabel Li. U noći, pod mesečinom, on sanjari o svojoj dragoj, a kada izađu zvezde u njima vidi “oči danje/Prelijepe Anabel Li”. Smisao motiva “umrle drage” dočaran je poslednjim stihovima:

I tako noću za noći ja sjedim

I dragu, moju ljubav i moj život gledim,

Tamo u grobnici na valu.

U njenom grobu na zvučnom žalu.

U pesmi Edgara Alana Poa, “Anabel Li”, lirski subjekt noći provodi na obali mora, zagledan u daljinu, gde se na žali nalazi njen grob. Na taj način, on u mislima odlazi dragoj u grob. Lirski subjekat mnoge i mnoge godine noću sedi na obali zagledan u prošlost u kojoj “I dragu, moju ljubav i moj život gledim”.

Kada prve stihove prve i treće strofe (“Prije mnogo, i mnogo ljeta” i “I tako prije ljeta i ljeta”), koji ukazuju na daleku prošlost u kojoj su se dogodili snažna ljubav i smrt drage, posmatramo u kontekstu stiha “I tako noću za noći ja sjedim”, postaje jasno da se ovom stihu nalazi vremenska tačka iz koje teče lirska priča i ispovest lirskog subjekta.

Oživljavanje sećanja na dragu, ljubav i život u kome je bilo ljubavi, sreće i bola, stalno potvrđuje da je ljubav lirskog subjekta i Anabel Li zaista “veća od ljubavi svete” i jača od anđeoske. U trenucima nemog pogleda u daljinu i živog sećanja na dane ljubavi i sreće stapaju se duše umrle drage i lirskog subjekta.

Analiza pesme Anabel Li – odnos lirskog i epskog

U pevanju o ljubavi lirskog subjekta i Anabel Li objedinjene su lirske i epske osobenosti. Analiza pesme Anabel Li lirsko sadrži u osećanjima i raspoloženjima: snažna mladalačka ljubav koju ni smrt nije mogla da umanji; bol i tuga za umrlom dragom; lirski subjekt u mislima ide dragoj u grob.

Epsko je pre svega u narativnosti lirskog kazivanja – to je pripovest sa tonom bajke; pripovest je smeštena u vremenu (“Prije mnogo, i mnogo ljeta”) i prostoru (“U kraljevstvu, što plaču valovi”); u prirodi je događaj – ovde je to smrt Anabel Li; najzad, likovi, akteri lirske proče, još jedna je osobenost epskog u ovoj pesmi Edgara Alana Poa.

Edgar Alan Po biografija

Kada je u pitanju Edgar Alan Po biografija svedoči o velikom uticaju na evropsku poeziju 19. i početka 20. veka. Ovaj američki pisac izrazite originalnosti i širokog stvaralačkog interesovanja bio je liričar, pripovedač, esejista, književni kritičar, polemičar i publicista.

U prozi oobrađuje mistične i jezovite teme stvarajući pripovetku užasa. Zapleti su složeni i neverovatni, a likovi izuzetni. Negovao je fantastičnu prozu, začeo je kriminalistički žanr. Edgar Alan Po knjige je objavljivao od 1832. godine, a u sklopu njegove proze nalaze se: Pripovetke kluba Folio (1832), Avanture Gordona Pima (roman, 1838), Groteskne pripovetke i arabeske (1840), Crna mačka (1841) i Pripovesti (1845).

I u poeziji Edgara Alana Poa dominiraju bizarni motivi i neobični doživljaji. Jezik je muzikala, seta i tuga su najčešća osećanja i raspoloženja, a Edgar Alan Po pesme je konstantno dorađivao, sve do formalnog savršensta.

Kada je u pitanju Edgar Alan Po pesme koje je objavio su zbirke Pesme (1831), Gavran i druge pesme (1845) i Eureka (pesma u prozi). Edgar Alan Po rođen je 19. januara 1809. godine u Bostonu, u državi Masačusets. Umro je 7. oktobra 1849. godine u Baltimoru.