Srednjevekovna književnost
Srenjevekovnu književnost delimo na prevodnu i originalnu a u svaku od njih svrstavamo nekoliko podvrsta.
Prevodna: Romani i pripovetke, hagiografije, apokrifi.
Originalna: Biografije, letopisi, rodoslovi, pohvale, crkvena poezija.
Prevodna
- Romani i Pripovetke – Najzanimljivija literatura u srednjem veku jer opisuje neke detalje iz života aristokratije, ali je u hrišćanskom duhu. Radnja je uvek razgranata i zanimljiva sa dosta zapleta, sukoba i junačkih dela.
Primeri: „Vitezovi okruglog stola“, „Roman o Aleksandru Velikom“, „Roman o Troji“, „Priča o Solomonu“. - Hagiografije – Tekstovi koji govore o životima svetaca. Legendarno i fantastično prikazuju bogougodne postupke iz života opštehrišćanskih svetaca.
Primeri: „Život Sv. Đorđa“, „Život Sv. Pavča“, „Život Aleksija, Božijeg čoveka“. - Apokrifi – Ovo su zabranjene knjige, iako su veoma popularne pošto na zanimljiv i živopisan način govori o raznim delovima iz Biblije. Dele se na: starozavetne i novozavetne.
Originalna
- Biografije (žitija) – prva originalna vrsta u srpskoj književnosti. Dela opisuju živote vladara i crkvenih poglavara. Liče na hagiografije jer se postupci opisanih ličnosti upoređuju sa postupcima svetaca. Pisci se trude da pokažu božansko poreklo vladara da bi tako utvrdili njihovu vlast.
Primeri: XII v. „Sv. Sava i Stefan Nemanjić“; XIII v. „Dometijan i Teodosije“; XIV v. „Arhiepiskop Danilo“; XV v. Konstantin filozof; krajem XV v. Grigorije Camblak. - Letopisi – nastali po ugledu na grčke spise. Važni su jer prikazuju mnoge istorijske događaje. Najstariji je „Letopis popa Dukljanina“ (govori o životu Ćirila i Metodija i njihovoj misiji o širenju Hrišćanstva).
- Rodoslovi (porodična stabla) – objašnjavaju rodoslov nekih vladara i crkvenih poglavara. Nastali su u XV veku, a njegov autor je Konstantin Filozof. Dva najpoznatija: Pećki i Tronoški.
- Pohvale – imaju funkciju da uzdignu neku ličnost, posebno vladara, čime bi se pomoglo da taj vladar postane svetac. Pohvala ima formu proze, ali u sebi sadrži delove lirike.
- Crkvena poezija – govori o Srbima svetiteljima. Ispunjene su religioznim, ali i rodoljubivim osećanjima. Osnovne teme: smrt, vera u drugi život, ljuba prema Bogu i čoveku, osećanje ponosa, nacionalne i lične slobode i spokojno umiranje.
