Studentski krediti – konkurisanje, otplata i vraćanje

Studentski krediti predstavljaju korisnu novčanu beneficiju za studente, pa samim tim i veliki broj njih se odlučuje za prijavljivanje na konkurs za studentske kredite, jer ovu mogućnost vide kao beskamatni kredit koji se isplaćuje tek nakon završetka fakulteta, tačnije nakon zaposlenja. Pogledajte kako konkurisati za studentski kredit, ali i kako funkcioniše vraćanje studentskih kredita i otplata.

Konkurs za studentski kredit je javan konkurs i objavljuje ga Ministarstvo prosvete Republike Srbije, a čiji je rok za konkurisanje od 1. do 31. oktobra svake godine.

Konačnu rang listu za studentski kredit utvrđuje Komisija za učeničke i studentske kredite i stipendije Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja.

Uslovi za studentski kredit

Uslov za dobijanje studentskih kredita imaju:

• redovni studenti koji uredno izvršava statutom utvrđene svoje obaveze (upisuje semestre i godine studija, kao i da u, statutom predviđenom roku, završi studije),
• studenti koji u toku studija nisu izgubili više od jedne godine,
• studenti koji su iz objektivnih razloga izgubili više od jedne godine, i to: ako je zbog bolesti bio sprečen (duže od 3 meseca neprekidno) ili u slučaju odsluženja redovnog vojnog roka u JNA.

Materijalni uslov ispunjava redovan student, čiji prosečan mesečni prihod po članu domaćinstva ne prelazi iznos utvrđen konkursom ili odlukom saudrživača u sredstvima. Pa, samim tim pre nego što zaključi ugovor, student je dužan da obezbedi menično pokriće odobrene isplate studentskog kredita sa potpisom žiranta.

Što se tiče kandidata iz osetljivih drušvenih grupa (materijalno ugrožene porodice, deca bez roditeljskog staranja, jednoroditeljske porodice, romska nacionalna manjina, lica sa invaliditetom, lica sa hroničnim bolestima, izbeglice i raseljena lica, deportovani studenti, povratnici po sporazumu o readmisiji, lica čiji su roditelji nestali ili su kidnapovani na teritoriji Kosova i Metohije i na teritoriji republika bivše SFRJ), pruža se mogućnost da na osnovu podnetog posebnog zahteva, primenom blažih kriterijuma, budu posebno rangirani.

Bitno je reći da korisnik studentskog kredita nema pravo da istovremeno koristi stipendiju ili kredit od drugog davaoca.

Krediti za studente – koje vrste postoje?

Postoje dve vrste studentskih kredita:

• osnovni studentski kredit – je beskamatni zajam, koji se vraća pod uslovima i načinom određenim pravnilnikom, ukoliko se ne steknu uslovi za oslobađanje obaveze vraćanja kredita.
• kadrovski studentski kredit – je beskamatni zajam koji se ne vraća, ako student završi studije u predviđenom roku i izvrši ugovornu radnu obavezu.

U kontekstu lakšeg objašnjenja toga kako funkcionišu studentski krediti u Srbiji, pomenućemo kakvi su to studentski krediti finansirani iz budžeta Republike Srbije, a kakvi su to krediti poslovnih banaka, sa posebnim osvrtom na Unicredit banku.

Ministarstvo prosvete studentski krediti – krediti finansirani iz budžeta Republike Srbije

Pravo na studentski kredit, u skladu sa zakonom, imaju studenti visokoškolskih ustanova čiji je osnivač Republika Srbija, a koji su prvi put upisani u zimski semestar studija prvog, drugog ili trećeg stepena čije se školovanje finansira iz budžeta Republike Srbije i koji imaju prebivalište i državljanstvo na teritoriji Republike Srbije.

Neophodno je da korisnik zaključi ugovor o studentskom kreditu, a sve to na osnovu odluke Ministarsvta prosvete i tehnološkog razvoja o dodeli studentskih kredita, putem koga se detaljnije uređuju prava i obaveze studenta u vezi sa korišćenjem i otplatom istog kredita.

Ovim ugovorom precizirani su uslovi dobijanja studentskog kredita, način otplate kredita, kao i eventualno oslobađanje korisnika studentskog kredita od dalje otplate.

Studentski kredit se isplaćuje čekom ovlašćene banke u 10 jednakih mesečnih rata, preko visokoškolske ustanove na kojoj studira, a na osnovu čeka ovlašćene banke koja glasi na ime korisnika i dostavlja se preko visokoškolske ustanove na kojoj korisnik kredita studira.

Ono što je bitno naglasiti jeste da se korisniku studentskog kredita isplata obustavlja usled:

• netačno prikazanih podataka, kada istovremeno prima stipendiju, kredit ili sličan oblik davanja po drugom osnovu iz budžeta Republike Srbije,
• kada izgubi pravo finansiranja studiranja o trošku državnog budžeta ili
• ukoliko napusti redovne studije.

Oslobađanje od vraćanja studentskog kredita RS

Korisnik studentskog kredita koji je tokom studija postigao prosečnu ocenu najmanje 8,50 i pritom nije izgubio nijednu godinu studija može se osloboditi vraćanja studentskog kredita, a u skladu sa odredbama naznačenim u ugovoru.

Istim ugovorom, utvrđena je obaveza studenta da, ukoliko je ispunio naznačene uslove o tome obavesti ministarstvo, u suprotnom, biće lišen mogućnosti da se oslobodi obaveze vraćanja kredita.

U slučaju da korisnik smatra da je oštećen od strane banke preko koje je vršena isplata kredita, može se obratiti Ministarstvu prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije i proslede im na razmatranje svoj prigovor ili žalbu za studentski kredit.

Unicredit banka studentski kredit – krediti poslovnih banaka

Pored studentskih kredita koji se finansiraju iz budžeta Republike Srbije, postoje i krediti koje nude i poslovne banke koji se odobravaju samo kreditno sposobnim fizičkim licima.

Što bi značilo da studentu može biti odobren studentski kredit u slučaju da ima redovne mesečne prihode, odnosno ukoliko je zaposlen. Ukoliko on nije radno aktivan, roditelji mogu podneti zahtev za kredit umesto njega.

Rok otplate ovakvog kredita varira od banke do banke (uglavnom se kreće od 12 do 96 meseci), sa fiksnom ili promenljivom kamatom (kamatnom stopom) na studentski kredit, u dinarima ili sa deviznom klauzulom.

Ovi krediti se isplaćuju na osnovu profakture (predračuna) koju student ili njegovi roditelji dostavljaju poslovnoj banci.

Iz mora banaka koje pružaju studentske kredite, izdvojicemo UniCredit banku, kao veoma popularnu.

UniCredit banka nudi studentske kredite tako da mesečni iznos studentskog kredita za tekuću školsku godinu iznosi 8.400 dinara i isplaćuje se u najviše 10 mesečnih rata.

Studenti kojima je odobren studentski kredit u obavezi su da posete najbližu ekspozituru UniCredit banke kako bi otvorili tekući račun na koji bi se vršila uplata studentskog kredita.

Ono što je korisno spomenuti jeste da je otvoreni studentski račun besplatan, a za njegovo otvaranje neophodna je lična karta i indeks na uvid.

Više o uslovima, potrebnim dokumentima/ obrascima možete se informisati na sajtu UniCredit banke.

Otplata studentskog kredita i kako teče vraćanje kredita?

Student – korisnik može biti u potpunosti ili delimično oslobođen obaveze vraćanja studentskog kredita, ukoliko se steknu svi uslovi predviđeni pravilnikom. Evo kako teče vraćanje studentskih kredita.

Oslobađanje od obaveze vraćanja studentskog kredita vrši se:

• ako u toku studija ili za vreme trajanja ugovornih obaveza nastupi smrt korisnika kredita, trajna nesposobnost za rad ili trajna nesposobnost za poziv za koji se pripremao korisnik kredita ili
• ukoliko student u predviđenom roku za redovno trajanje nastave završi studije.

Za svaki od navedenih slučajeva potrebno je priložiti odgovarajuću dokumentaciju kao dokazni materijal.

Sama visina oslobađanja od vraćanja iskorišćenog kredita zavisi od postignutog uspeha korisnika kredita:

• prosečna ocena postignuta u toku studija i
• datum diplomiranja nezavisno od vremena korišenja kredita.

Studentski kredit vraćanje – vraćanje osnovnog kredita

Studenti visokoškolskih organizacija kao korisnici osnovnog kredita, a koji završe studije u statutom predviđenom roku, oslobađaju se obaveze vraćanja iskorišćenog kredita zavisno od postignutog uspeha, i to:

• 100% iznosa iskoriščenog kredita – ako su studije završili sa prosečnom ocenom iznad 8, 50,
• 75% iznosa iskorišćenog kredita – ako su studije završili sa prosečnom ocenom iznad 7, 50 i
• 50% iznosa iskorišćenog kredita – ako su studije završili sa prosečnom ocenom ispod 7,50.

Studenti visokoškolskih organizacija kao korisnici osnovnog kredita koji završe studije najdocnije 6 meseci po isteku roka predviđenog statutom, oslobađaju se obaveze vraćanja iskorišćenog kredita zavisno od postignutog uspeha, i to:

• 75% iznosa iskorišćenog kredita – ako studije završe sa prosečnom ocenom iznad 8,50,
• 50% iznosa iskoriščćenog kredita – ako studije završe sa prosečnom ocenom iznad 7, 50 i
• 25% iznosa iskorišćenog kredita – ako studije završe sa prosečnom ocenom ispod 7,50.

Vraćanje kadrovskog kredita

Studenti visokoškolskih organizacija kao korisnici kadrovskog kredita, oslobađaju se obaveze vraćanja iskorišćenog kredita u potpunosti, ukoliko:

• izvrše ugovorenu radnu obavezu – u svojstvu radnika u udruženom radu kod saudruživača sredstava za kadrovske kredite, i to najmanje onoliko vremena za koliko su koristili kadrovski kredit,
• u toku studija (završetka studija) nisu izgubili više od 2 godine, u suprotnom nema pravo na oslobađanje od obaveze, bez obzira na postignuti uspeh i vreme završavanja studija,
• bez prethodne saglasnosti saudruživača i Zajednice promenili visokoškolsku organizaciju, odnosno odsek, smer ili grupu kojim su prema ugovoru o korišćenju kadrovskog kredita bili dužni da završe ili
• prekinu radni odnos kod saudruživača bez njegove saglasnosti.

Obrasci za studentski kredit i neophodna dokumenta za studentski kredit

Prilikom prijavljivanja na konkurs za studentski kredit potrebano je da kandidat podnese sledeću dokumentaciju:

• PRIJAVU (Obrazac br. 1),
• UVERENJE o upisanom zimskom semestru odgovarajuće godine studija i postignutom uspehu u prethodnim godinama studija (Obrazac br. 2),
• UVERENJE O prosečnom mesečnom prihodu po članu porodice studenta za period januar – jun tekuće godine (Obrazac br. 4),
• dva primerka svojeručno potpisanog UGOVORA o studentskom kreditu (Obrazac br. 5), i
• štampane podatke sa elektronske lične karte.

Kandidat koji je već bio korisnik studentskog kredita, podnosi sledeće obrasce:

• PRIJAVU (Obrazac br. 1a) – sadrži dokaz o upisanom zimskom semestru i postignutom uspeh u prethodnim godinama studija,
• UVERENJE o prosečnom mesečnom prihodu po članu porodice za period januar – jun tekuće godine (Obrazac br. 4) i
• štampane podatke sa elektronske lične karte.

Kandidat, a koji je student na studijama drugog ili trećeg stepena podnosi sledeća dokumenta:

• PRIJAVU (Obrazac br. 1),
• UVERENJE o upisanom zimskom semestru i postignutom uspehu u prethodnim godinama studija (Obrazac br. 2),
• UVERENJE o prosečnom mesečnom prihodu po članu porodice za period januar – jun tekuće godine (Obrazac br. 4),
• dva primerka svojeručno potpisanog UGOVORA o studentskom kreditu (Obrazac br. 5) ukoliko do sada nije koristio studentski kredit,
• fotokopiju uverenja o diplomiranju na osnovnim studijama i master studija,
• dokaz da nije u radnom odnosu, izvod iz evidencije nezaposlenih lica Nacionalne službe za zapošljavanje, ili potvrdu nadležnih organa (potvrdu iz PIO fonda ukoliko nema uplate iz radnog odnosa) kojom se potvđuje da student nije u radnom odnosu i
• štampane podatke sa elektronske lične karte ili fotokopiju stare važeće lične karte

Ono što je bitno jeste da sva gora navedena dokumenta za studentski kredit moraju biti overeni od odgovarajuće službe, i to:

• Obrazac br.2 ili Obrazac br.1a – overava visokoškolska ustanova na kojoj studira učesnik konkursa;
• Obrazac br.4 – overava nadležni organ u opštini prebivališta roditelja ili staratelja, odnosno studenta, a koji se izdaje na osnovu priložene IZJAVE o članovima porodice (Obrazac br.3) i odgovarajućih dokaza o ostvarenim prihodima porodice u naznačenom periodu;
• dokaz da kandidat koji je na studijama drugog ili trećeg stepena nije u radnom odnosu – izdaje nadležni organ za tržište rada u opštini njegovog prebivališta (kandidat mora biti prijavljen u Nacionalnoj službi za zapošljavanje) ili potvrdu iz PIO fonda ukoliko nema uplata iz radnog odnosa.

Kandidati iz osetljivih društvenih grupa, pored navedenih dokumenata, moraju podneti i dokumentaciju kojom dokazuju pripadnost osetljivoj društvenoj grupi, i to:

• studenti bez roditeljskog staranja – potvrdu da su na evidenciji Centra za socijalni rad ili umrlice roditelja,
• u slučaju jednoroditeljske porodice – izvod iz matične knjige umrlih za preminulog roditelja ili izvod iz matične knjige rođenih ukoliko je roditelj nepoznat,
• iz romske nacionalne manjine – potvrda nacionalnog saveta romske nacionalne manjine, odnosno Kancelarije za inkluziju Roma,
• lica sa invaliditetom i lica sa hroničnim bolestima – mišljenje Interresorne komisije ili potvrda udruženja invalida.
• lica čiji su roditelji nestali ili su kidnapovani na teritoriji KiM i na teritoriji republika bivše SFRJ – potvrda odgovarajućeg udruženja porodica kidnapovanih i nestalih lica
• izbeglice i raseljena lica – potvrda o tome da se korisnik nalazi u evidenciji o izbeglim ili raseljenim licima (pribavlja se u Komesarijatu za izbeglice i migacije RS, a preko Povereništva za izbeglice sa teritorije opštine prebivališta)
• povratnici po sporazumu o readmisiji i deportovani studenti – potvrda MUP-a

Ukoliko studenti nisu rođeni u Republici Srbiji podnose uverenje o državljanstvu.

Kakva su vaša lična iskustva sa studentskim kreditima? Podelite ih sa nama…