Dokazi

Dokazi su sredstva koja se koriste u postupcima utvrdjivanja činjeica i okolnosti koje su od značaja za rešavanja nekog spoa ili za utvrdjivanje nekog prava ili obaveza.

Neposredna dokazna sredstva su ona pomoću kojih se neposredno utvrdjuje postojanje relevantnih činjenica i okolnosti na licu mesta ili u službenoj prostoriji (uvidjaj u javne isprave).

Posredna dokazna sredstva omogućavaju da se utvrde činjenice i okolnosti preko postojanja neke druge činjenice i njene veze sa onom koja se utvrdjuje (izjave svedoka, stranaka, veštaka).

Vrste dokaza:

  1. javne isprave, neposredna i potpuna dokazna sredstva. Izdaje ih nadležni organ ili ovlašćeni organ. Njihov sadržaj uzima se kao apsolutno istinit dok se ne dokaže suprotno (uverenje, izvodi, diplome, svedočanstva, lična karta, pasoš).
    Privatne, iako su u pisanoj formi ne smatraju se potpunim dokaznim sredstvima i njihova sadržina ne uzima se kao apsolutno istinita.
  2. izjave svedoka, najstarija i najnepouzdanija dokazna sredstva. Svedoci daju iskaz (ne i mišljenje) o činjenicama i okolnostima koje se utvrdjuju pred sudijom ili pred organom uprave. Svedok može da bude svako lice, bez obzira na godine ili eventualne defekte. Bitno je da može da saopšti svoja zapažanja. Od dužnosti svedočenja oslobodjeni su branilac osudjenog i lice koje bi svojim iskazom povredilo čuvanje službene vojne ili državne tajne. Samo ako žele (mogu da svedoče verski ispovednici, lekari i usvojenici). Odgovor na pitanje sudije ne mora da da svedok koji bi na taj način izložio sebe, svog bračnog druga ili bliskog srodnika teškoj sramoti, znatnoj materijalnoj šteti ili krivičnom gonjenju.
  3. izjave stranaka, koriste se uglavnom sa drugim dokaznim sredstvima,a veoma retko kao jedino dokazno sredstvo (npr. i.s. za jednokratnu socijalnu pomoć)
  4. uvidjaj, neposredno dokazno sredstvo koje podrazumeva utvrdjivanje relevantnih činjenica i okolnosti sopstvenim opažanjem službenog lica (čulo sluha, mirisa, vida, dodira). Izvodi se na licu mesta ili u službenim prosotrijama.
  5. Veštačenje, pribegava se kada je za utvrdjivanje odredjenih činjenica potrebno stručno znanje kojim sudija ne raspolaže. Veštaci su stručnjaci iz različitih oblasti koji su položili zakletvu. U krivičnom postupku često su lekari. Vrše pregled i obdukciju leša, veštačenje telesnih povreda, duševnih stanja, telesni pregled okrivljenog. Sud odredjuje i rukovodi veštačenjem, a veštak odgovara na pitanja, daje svoj nalaz i mišljenje.

Podeli