Matematička osnova geografske karte
Prvu geografsku kartu je sastavio Grk Anaksimander. Karta je umanjena slika jednog dela ili cele Zemljine površine, koja je predstavljena na ravni. Ona omogućuje preglednu i preciznu interpretaciju geografskog prostora. Stoga kažemo da svako geografsko područije počinje kartom i da je karta drugi jezik geografije. Geografska karta sadrži matematičke i geografske elemente.
Matematičku osnovu geografske karte čine:
- Razmer
- Koordinatna mreža
- Oslone tačke
- Okvir karte
- Kartografska projekcija
Razmer je broj koji pokazuje koliko je neko rastojanje u prirodi smanjeno na karti . On moze biti brojčani i grafički. Brojčani je predstavljen u vidu brojnog odnosa, a grafički razmer je linija razdeljena na manje podeoke iznad kojih su ispisane brojke izražene u metrima ili kilometrima.
Koordinatnu mrežu cine uporednici i meridijani. Uporednicu su zamišljene paralelne linije koje počinju od ekvatora. Za razliku od uporednika koji idu u pravcu zapad-istok, meridijani su zamišljene linije koje povezuju polove i vode od severa prema jugu.
Oslona tačka je tačka u kojoj se seku uporednici i meridijani. Uz pomoć oslonih tačaka određen je položaj svakog mesta na zemlji.
Postoji spoljni i unutrašnji okvir karte. Prvi je označen debljom, a drugi tanjom linijom. Između spoljnog i unutrašnjeg okvira karte ubeležavaju se brojevi koji označavaju stepen geografske širine i dužine.
Kartografska projekcija umanjuje sliku Zemljine površine, a moguće je verno prikazati samo na globusu koji i nisu bas prakticni za upotrebu zato što zemlja ima priblizno loptast oblik a loptasta povrsina se ne moze razviti u ravan.
