Predmet izučavanja nacionalne ekonomije
Ekonomija koja se odnosi na jednu zemlju.
To je makroekonomska disciplina koja se bavi izučavanjem celine, privrede na prostoru republike Srbije.
Nacionalna ekonomija istražuje stanja i promene u makroekonomskim agregatima.
- Društveni bruto proizvod
- Društveni proizvod
- Nacionalni dohodak
Društveni bruto proizvod je ukupna količina materijalnih dobara i izvršenih usluga u jednoj zemlji u toku jedne godine.
DBP = PV + NV (preneta i novostvorena vrednost)
DBP = Mtr + Fam + Fam + Fak (materijalni troškovi, fond amortizacije, fond lične potrošnje, fond akumulacije)
Društveni proizvod je pokazatelj veličine vrednosti finansijskih dobara i usluga u jednoj zemlji u odredjenom periodu (npr. 1 godina).
DP = DBP – VPR (vrednost predmeta rada)
DP = DBP – MTR (materijalni troškovi rada)
Postoje dva oblika društvenog proizvoda:
– bruto domaći proizvod BDP i
– bruto nacionalni proizvod BNP
BDP – pokazatelj vrednosti ukupne količine finalnih proizvoda i usluga ostvarnih u teritorijalnim okvirima jedne zemlje u toku jedne godine.
BNP – vrednost ukupne količine vrednosti dobara i usluga nezavisno da li su ostvareni unutar ili izvan neke zemlje.
Nacionalni dohodak je ukupna veličina novostvorene vrednosti koju je proizvela nacionalna zajednica u odredjenom vremenu.
ND = DBP – PV
ND = DP – AM
Nacionalna ekonomija bavi se i prosečnim veličinama privredne stvarnosti:
– kretanje cena (inflacija, stabilnost cena)
– relativni odnosi ponude i tražnje
– profitne stope i prosečne plate
Nacionalna ekonomija prati razvoj privrede, analiziraju se tokovi ekonomske stvarnosti, utvrdjuje pravac razvoja i mere ekonomske politike. Bavi se i odnosima sa inostranstvom.
